AITOR URRESTIrekin elkarrizketa GUEÑES ITSASOri buruz. BIZKAIKO HITZA 2018, martxoak 09

“BAIKORREGIA DA EUSKAL GIZARTEARI BURUZ DAUKAGUN IKUSPEGIA” 

BIZKAIKO HITZA, berria, 2018, martxoak 09 Bizkaia 166

Ainhoa Larrabe Arnaiz

Orri batean mapa bat marrazten hasi da Aitor Urresti, EHUko Energia Berriztagarrietako irakaslea (Bilbo, 1975): “Ea, has gaitezen zenbatzen”. Puntu bat egin du, Bizkaiko Zierbena herria irudikatzeko. “Bahia de Bizkaia Gas gasifikadora”. Beste puntu bat egin du haren ondoan. “Bahia de Gas elektrizitate etxea”. Zerrenda egiten jarraitu du. “Santurtziko Ziklo konbinatuko zentral termikoa”. Beste puntu bat mapan. “Boroako zentral termikoa, Petronor, Gabiota, Gatika”. Gelditu egin da, eta marrazkia mutur batetik bestera zeharkatzen duen marra bat egin du. “Hemen, Gueñes-Itsaso goi tentsioko linea elektrikoa joango da”. Zirriborrora begira geratu eta galdera jaurti du: “Honetan guztian, non geratzen dira gure lur berdeak?”.

Zeri erantzuten dio Gueñes-Itsaso goi tentsioko lineak?

REE Red Electrica Española enpresak bi arrazoi ematen ditu bere txostenean, Gueñes-Itsaso goi tentsioko linea justifikatzeko: batetik, dauden murrizketa teknikoak gainditu behar direla; bestetik, beharrezkoa dela nazioarteko konexioa indartzea. Interkonexioaren arrazoi hori itzalean geratu da, bigarren plano batean. Baina beharrezkoa da lehen planora ekartzea. Azalduko dut zergatik: oraintxe bertan dagoen sare elektrikoarekin, Kantabriatik, Burgostik, Gipuzkoatik zein Lapurditik datorren elektrizitate guztiak Gatikatik pasa behar du. Gueñes-Itsasoko linea egiten bada, Gatikara doan sare elektrikoa murriztu egingo da.

Hor dago gakoa: Gueñes-Itsaso goi tentsioko linearen egitasmoak kasik hogei urte beteko ditu, baina 2011n lozorroan utzi zuten proiektua, 2015ean berriz atera zuten arte. Zer gertatu zen orduan? Bada, Gatika eta Cubnezais goi tentsio bidez lotzeko egitasmoak indarra hartu zuela. Horregatik azkartu dute Gueñes-Itsaso proiektua ere.

Elkarri lotuta doaz, hortaz, Gueñes-Itsaso goi tentsioko linea eta Gatika eta Cubnezais arteko itsaspekoa?

Bai, lotuta doaz egitasmo biak. Orain, bi aukera daude elektrizitatea Gipuzkoara eta Frantziara bidali ahal izateko: Gatikatik Hernanira doan saretik egin, edo Itsasoko saihesbidea erabili: hau da, Gatikatik Itsasora bidali, eta handik Hernani eta Frantziako sarera lotu. Zer gertatzen da? Gatika eta Cubnezais arteko goi tentsioko linea egiten bada, Gatikako azpiestazioa saturatu egingo dela, eta ez dela gaitasun nahikorik egongo Gipuzkoara eta Frantziara elektrizitatea bidaltzeko.

Hor sartzen da Gueñes-Itsaso linearen eraikuntza.

Gueñes-Itsaso linea eginez gero, Gipuzkoara bidali beharreko energiak ez luke Gatikako estazio elektrikotik pasatu beharko, eta horrela libreago utziko litzateke Frantziarekin egin nahi den elektrizitate truke horretarako; alegia, Gatika eta Cubnezais arteko interkonexioa ahalbidetzeko.

Abiadura Handiko Trenarentzat beharrezkoa da Gueñes-Itsaso arteko linea?

REEk txostenetan dio Gueñes eta Itsaso arteko azpiegitura AHTa energiaz elikatzeko behar dela. Baina hori ez da egia. AHTrako beste elektrizitate linea bat dago aurreikusita, askoz ere tentsio baxuagokoa —120 kW-ekoa, gutxi gorabehera—. Gainera, AHTarentzat Gasteiz, Hernani eta Zornotzako Luminabaso ingurunean aurreikusten dituzte estazio elektrikoak. Egitasmoak ez datoz bat.

REEk txostenean aipatzen du energia berriztagarriak ere bultzatuko dituela.

Gatika eta Cubnezais arteko goi tentsioko linearen egitasmoan eta Gueñes-Itsaso bitartekoan, bietan erabitzen dute segurtasun energetikoaren argudioa eta energia berriztagarriak bultzatzeko nahia. Baina helburua energia berriztagarri gehiago lortzea bada, ez genituzke Frantzia eta Bizkaia lotuko; alegia, Europako herrialderik nuklearrena eta energia berriztagarri gutxi dituen herrialdea. Araba, Bizkai eta Gipuzkoan kontsumitzen den energiaren %7 besterik ez da berriztagarria. Datu horiek aintzat hartuz gero, argudio horrek ez luke indarrik izango.

Inportatuko den energia nuklearra den ala ez ere ez da ziurtatzen?

Badakizu zer dagoen Cubnezais aldamenean? Blayais izeneko zentral nuklearra. Hortaz, zein izango da Gatikatik, Lemoizeko zentral nuklearrerako eraiki zen azpiegituratik, iritsiko zaigun energia mota? Nori bururatzen zaio, zentral nuklearraren aurka izan zen mugimendu eta borrokaren ondoren, azpiegitura hori erabiltzea beste zentral nuklear batekin konektatzeko? Uste dut pasatu egin direla.

Elkarrizketa gehiago:

http://bizkaia.hitza.eus/2018/03/09/baikorregia-da-euskal-gizarteari-buruz-daukagun-ikuspegia/